{bánh trung thu} cách làm bánh dẻo – savoury days

Mình vốn rất thích bánh dẻo chay, loại bánh vừa đủ dẻo mềm, thơm hương hoa bưởi và không quá ngọt, trong một lúc có thể ăn vã nhiều mà không ngán. Nhưng bánh dẻo đó lần cuối mình được ăn cũng phải cách đây chục năm rồi. Bánh dẻo gần đây thì thường ngọt quá, hoặc đôi khi đặc dẻo đến mức gần cứng, ăn hết một miếng là không muốn đụng đến nữa. Lời giải thích thường gặp là bánh dẻo phải ngọt thế thì mới để được lâu (nhưng mình thì lại nghĩ nếu bánh dẻo đã không ngon thì để lâu làm gì? :P). Ngoài bánh dẻo truyền thống thì mấy năm gần đây ở Việt Nam bắt đầu phổ biến loại bánh dẻo da tuyết (snowskin mooncake), xuất xứ từ Singapore hay Hồng Kông. Loại bánh này rất xinh, nhỏ nhắn và nhiều màu sắc, vỏ ngoài mịn màng, nhìn đã thấy muốn thử rồi. Nhưng bánh da tuyết nếu làm đúng công thức thì ăn khá ngấy vì hơi nhiều shortening, lớp vỏ cũng hơi mềm quá so với yêu cầu của mình, vì mình thích bánh phải dẻo dai một chút. Nên mình quyết định thử một công thức “pha trộn” của bánh dẻo Việt Nam và bánh dẻo da tuyết. Và sau kha khá lần thử với đủ các tỉ lệ nguyên liệu khác nhau thì…. Ta da!!!! Đây là kết quả ^^

Món bánh này có lẽ đạt được cả hai yêu cầu mà mình đưa ra: vừa mềm dẻo dai và vừa không quá ngọt. Thêm một ưu điểm nữa là bánh dùng lạnh nên rất dễ ăn, lại có thể biến tấu theo bất kì mùi vị nào mà mình thích, không chỉ vị hoa bưởi truyền thống mà cả các vị mới & lạ như trà xanh hay cafe. Nguyên liệu đơn giản và thao tác chắc chỉ mất độ 5 – 7 phút nên không cần phải đợi đến trung thu, bất kì lúc nào thèm cũng có thể lôi bột đường ra trộn vài phút là có bánh dẻo chay ngon để ăn. Nhược điểm duy nhất là bánh chỉ để được trong khoảng 3 ngày thôi, sang ngày thứ 4 là bánh kém ngon hơn một ít rồi. Nếu muốn để lâu hơn thì có thể cấp đông, khi rã đông bánh sẽ dẻo mềm như mới làm. Nhưng vì cách làm rất nhanh và dễ nên thường thì mình làm để ăn trong 1 – 2 ngày rồi khi nào thích lại làm bánh mới để bánh lúc nào cũng “tươi” ?

Bánh dẻo vị lá dứa nhân đậu xanh 

Nguyên liệu

• 50 gram đường trắng
• 150 ml nước sôi
• 15 – 25 gram dầu ăn (nên dùng dầu đậu phộng hoặc dầu dừa)
• nước hoa bưởi (không bắt buộc)
• 100 gram bột bánh dẻo

(*) Lưu ý: Tùy theo loại bột mà tỉ lệ các nguyên liệu có thể thay đổi, mình đã thêm các ghi chú bổ sung trong bài viết này, các bạn tham khảo thêm nhé. 

(*) Bột bánh dẻo (hay bột bánh in/ cooked glutinous rice flour) được làm bằng cách nổ gạo nếp thành bỏng rồi xay bỏng này lấy bột. Bột trắng mịn, nhẹ và không có mùi. Bột bánh dẻo đã chín nên có thể ăn ngay mà không phải nấu hay hấp lại. Bột ngon sẽ cho bánh ngon, vì vậy nên tìm mua loại bột có chất lượng tốt. Không nên tự rang bột nếp để làm bột bánh dẻo vì sẽ làm bột chuyển màu vàng và có mùi. Tạm thời mình cũng chưa thử được cách nào tốt để tự làm bột bánh dẻo, nên nếu bạn nào biết cách thì cùng chia sẻ nhé ?

Cách làm

1. Cho đường vào bát. Đổ nước sôi vào, quấy cho đường tan hết. Để nguội. Tùy khẩu vị mà các bạn có thể tăng đường tùy thích nhé. Công thức này khác với bánh dẻo truyền thống nên không dùng được nước đường của bánh dẻo truyền thống để thay thế cho nước và đường ở đây.

2. Khi nước đường nguội hoàn toàn thì cho vào âu hoặc bát to để trộn bột. Cho dầu và nước hoa bưởi (nếu có) vào nước, quấy đều.

3. Chia bột làm 3 phần. Cho phần bột đầu tiên vào âu đựng nước đường, dùng phới lồng trộn đều. Bột có thể sẽ hơi vón cục nhưng khi trộn xong sẽ tự trở nên mịn (nên các bạn không cần lo lắng về việc này nhé).

4. Cho tiếp phần bột thứ hai, trộn đều. Bột sẽ chuyển thành một khối dẻo mịn.

5. Từ bước này, cho thêm bột theo từng thìa nhỏ. Trộn cho bột hòa quyện hết rồi mới cho thìa tiếp theo. Không cho bột theo lượng nhiều vì bột sẽ dễ bị vón cục và không mịn. Không cần cho hết phần bột còn lại. Tùy theo độ hút ẩm của bột mà chỉ cần cho đến khi bột chuyển thành một khối rất dẻo và đặc, rất khó trộn tiếp thì dừng lại (mình dùng hết một nửa chỗ bột còn lại). Tuy nhiên, cũng có thể có trường hợp bột hút ẩm ít, sẽ cần nhiều bột bánh hơn lượng dùng trong bài nên khi làm các bạn tự linh hoạt điều chỉnh số bột bánh sử dụng nhé. Làm sao để khi trộn xong bánh đạt như trong video clip ở dưới là được.

Phần bột dư ra sẽ được dùng để làm bột áo khi đóng bánh. Lưu ý trong cả quá trình trộn, chỉ cần trộn bột vừa đủ, khi các nguyên liệu vừa hòa quyện thì dừng lại. Không nên trộn hay nhào bột quá nhiều, bột càng đàn hồi nhiều khi đóng bánh sẽ càng khó sắc nét.

Để dễ hình dung hơn về cách trộn bột, các bạn có thể xem thêm trong video sau:

Nếu không xem được video tại blog, các bạn có thể xem trực tiếp tại YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=zI-n0hOrH1Q (hoặc tìm Savoury Days Channel tại YouTube nhé) 

6. Bọc kín âu đựng bột, để bột nghỉ khoảng 10 – 15 phút rồi lấy bột thành từng phần nhỏ, bọc nhân và đóng khuôn.

(*) Một vài ghi chú & lưu ý:

– Với bánh dẻo, nên dùng các loại nhân mềm một chút như nhân cốm hay nhân khoai môn, mình cảm giác ăn hợp và đóng bánh cũng dễ hơn. Nhưng tất nhiên là tùy khẩu vị mà các bạn có thể thay đổi bất kì loại nhân nào nhé. Bánh có nhân sẽ nét và cứng cáp, đứng bánh hơn là bánh chay. Nếu muốn làm bánh chay, nên chọn các loại khuôn cho bánh không quá cao.

– Tỉ lệ vỏ: nhân cho bánh dẻo thường là vỏ gấp đôi nhân. Tức là nhân = 1/3 và vỏ = 2/3 tổng trọng lượng bánh. VD: nếu là bánh 75 gr thì vỏ bánh 50 gr và nhân bánh 25 gr. Một công thức trên làm được khoảng 300 – 335 gr vỏ bánh. Nên làm ít một, đóng xong bánh lại làm phần tiếp theo. Không nên làm quá nhiều vì vỏ bánh càng để lâu sẽ càng khó đóng bánh sắc nét hơn.

– Về khuôn bánh: với bánh dẻo, nên dùng khuôn có ít họa tiết, rãnh khắc sâu và không có lò xo sẽ dễ đóng bánh đẹp hơn là các khuôn lò xo có nhiều họa tiết trên mặt bánh. Khuôn mà mình dùng cho bánh trong hình là khuôn của Singapore loại cho bánh nặng 50 gram. Mình đã thử dùng khuôn lò xo đóng bánh thì thấy mặc dù có thể đóng được nhưng không đẹp bằng và khi đóng bánh cũng khá khó vì phải thao tác rất nhanh.

– Bột bánh rất dính nên khi nặn bột nên đeo găng tay nilon. Nilon giúp chống dính nên sẽ thao tác dễ hơn, giúp nặn bột dễ dàng mà không cần bột áo.

– Trước khi đóng khuôn, cần phủ một lớp bột áo đều khắp bên trong khuôn. Lăn viên bột bánh qua bột áo rồi phủi hết bột bên ngoài. Nhanh tay cho vào khuôn trước khi lớp bột áo bị “hút” vào bên trong viên bột, sẽ làm bánh dễ bị dính vào khuôn.

(*) Xem thêm giải thích cho một số vấn đề liên quan tới bánh dẻo (tỉ lệ thành phần nguyên liệu, bột quá nhão hoặc quá khô…) trong bài viết này.

7. Bánh sau khi đóng khuôn cho vào hộp đậy kín rồi để ngăn mát tủ lạnh tối thiểu 1h trước khi ăn. Bánh để qua ngày sẽ dẻo và ngon hơn. Nên dùng trong khoảng 4 ngày (tính cả ngày làm bánh), để lâu hơn vỏ bánh sẽ cứng và bở hơn. Hoặc có thể bọc kín rồi bảo quản bánh trong ngăn đá, trước khi ăn để bánh trong ngăn mát để rã đông rồi dùng.

8. Để làm các mùi vị khác, chỉ cần thay phần nước trong công thức bằng nước có các mùi vị này (có thể là nước ép hoặc nước pha tinh dầu) là được. Nếu dùng nước ép từ rau củ tự nhiên, cần đun sôi nước rồi hòa tan đường hoặc đun cả nước và đường đến khi nước sôi rồi để nguội mới dùng. Hoặc cũng có thể thêm các vị bột như trà xanh hay ca cao vào phần bột bánh. Một vài ví dụ mà mình đã thử là:

• Trà xanh: thêm 2 gram bột trà, trộn đều với bột bánh dẻo. Các nguyên liệu và thao tác khác không thay đổi. Lượng bột trà có thể thay đổi tùy theo loại bột trà mà bạn sử dụng (loại mà mình dùng khá đậm đặc).
• Lá dứa: thay phần nước trong công thức bằng nước cốt lá dứa (là nước vắt từ lá dứa (lá nếp) tươi xay nhuyễn). Đun sôi nước này rồi hòa với đường. Hoặc có thể dùng pandan paste (chiết xuất lá dứa).
• Chanh leo: mình dùng nước cốt của 5 quả chanh leo, hòa thêm với nước lọc cho đủ lượng nước trong công thức. Đường nêm theo khẩu vị (nên cho đường làm sao để vị ngọt nhiều hơn vị chua). Đun sôi nước chanh leo với đường, để nguội rồi dùng.
• Cafe: Mình dùng 2 gram cafe tan (loại Espresso của Nestley), hòa với nước sôi và đường. Lượng đường có tăng một chút để át vị đắng của cafe.
• Dâu tây: Mình dùng syrup dâu tây và thêm một chút màu đỏ Wilton để tạo màu hồng.

Bột đợi đóng bánh 

Bánh vị cafe, thơm thơm, ngòn ngọt và xen lẫn chút đắng – mình rất thích vị này 

Chúc các bạn có món bánh dẻo như ý!! ?

———-

(*) một số thành phẩm cực kì ấn tượng mà mình nhận được từ các bạn đọc của SD gửi về, xin phép chia sẻ lại tại đây để tiếp thêm cảm hứng cho các bạn khác ^.^

Bánh của bạn Sữa Cay 

Bánh của Lê Thu Trang 

Bánh của chị Kate D-Quyen Le

Bánh của chị Nguyễn Loan 

 ———————————–

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ TRUNG THU

A. Kiến thức chung

B. Cách làm bánh nướng trung thu

C. cách làm bánh dẻo trung thu