Tâm trạng khi yêu: câu chuyện tình yêu và nỗi buồn thế kỷ

Ra mắt vào năm 2000, tâm trạng khi yêu (In The Mood For Love) của đạo diễn Vương Gia Vệ được đánh giá là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất Châu Á mọi thời đại, trở thành cái tên không thể thiếu mỗi khi nhắc đến tinh hoa của nền điện ảnh thế kỷ 21.

Tâm Trạng Khi Yêu không phải là tác phẩm nghệ thuật đầu tiên, cũng không phải là duy nhất mà Vương Gia Vệ sản xuất. Thế nhưng, vượt qua những cái tên như Trùng Khánh Sâm Lâm, Xuân Quang Xạ Tiết hay Đọa Lạc Thiên Sứ, đây chính là tác phẩm gây nhiều thổn thức nhất của ông.

Với Tâm Trạng Khi Yêu, Vương Gia Vệ đã viết nên một bản tình ca lãng mạn đầy day dứt, một bộ phim làm cho không ít người xem phải tan nát cõi lòng, nghiêng mình ngả phục trước sự tài hoa bậc nhất của vị đạo diễn nổi tiếng.

Rất nhiều những tạp chí, đài truyền hình lẫn các nhà phê bình chuyên môn đã dành tặng những lời có cánh cho Tâm Trạng Khi Yêu cũng như Vương Gia Vệ. Phim lọt top 3 trong danh sách 100 phim điện ảnh được yêu thích nhất thế kỷ do khán giả tạp chí Empire (Anh) bình chọn.

Trailer của phim Tâm Trạng Khi Yêu (In The Mood For Love)

Dẫu bao nhiêu năm tháng trôi đi, Tâm Trạng Khi Yêu sẽ mãi còn đó, tồn tại trong trái tim những người yêu nghệ thuật, yêu mến những câu chuyện mà Vương Gia Vệ đã thủ thỉ kể để tất cả cùng lắng nghe và đồng cảm.

Tâm Trạng Khi Yêu và những gương mặt quen thuộc của điện ảnh Hồng Kông

Hai nhân vật chính trong Tâm Trạng Khi Yêu là Chu Mộ Văn (Lương Triều Vỹ thủ vai) và Tô Lệ Trân (Trương Mạn Ngọc thủ vai), hai cái tên đủ sức lôi cuốn và khẳng định hơn về mặt giá trị mà bộ phim sẽ mang đến.

Ngay từ đầu, Trương Mạn Ngọc đã được Vương Gia Vệ nhắm cho vai nữ chính bởi vì ở cô hội tụ đủ những yếu tố mà ông cần cho một người phụ nữ thập niên 60 từ dáng vẻ, cử chỉ cho tới từng lời nói, điệu bộ. Giải thưởng Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại giải Kim Mã chính là câu trả lời cho lựa chọn của Vương Gia Vệ.

Bên cạnh người bạn diễn của mình, Lương Triều Vỹ cũng chẳng hề kém cạnh. Tên tuổi của anh đã gắn liền với nền điện ảnh Hồng Kông, thế nên không có gì để bàn cãi về những tác phẩm có anh góp mặt.

Ông Chu (Chu Mộ Văn) của Tâm Trạng Khi Yêu lại là một vai diễn xuất sắc khác của Lương Triều Vỹ, khi giúp anh thu về giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Cannes và giải Kim Mã, điều mà không phải diễn viên Châu Á nào cũng có thể làm được.

Lựa chọn diễn viên phù hợp với tác phẩm chính là một yếu tố quan trọng giúp Tâm Trạng Khi Yêu trở thành kiệt tác, truyền tải đầy đủ chân thực nhất những gì mà đạo diễn và đoàn làm phim muốn gửi gắm đến người xem.

Từ những cái tình cờ cho đến sự thật đằng sau

Một ngày nọ, gia đình ông Chu và gia đình ông Trần cùng chuyển đến thuê hai căn buồng của hai ngôi nhà sát vách nhau, trong một khu chung cư khá cũ kỹ. Từ đó, họ trở thành hàng xóm, thỉnh thoảng vẫn giáp mặt chào hỏi nhau.

Tâm Trạng Khi Yêu mở đầu bằng khung cảnh chuyển nhà của hai cặp vợ chồng trẻ, vì sát vách nên liên tục bị chuyển nhầm đồ đạc. Đây dường như là điềm báo cho câu chuyện tiếp sau đó khi tình cờ chuyển nhà chung một ngày, tình cờ quen biết rồi tình cờ phát hiện được bí mật giữa hai gia đình.

Ông Chu làm ở tòa soạn báo, đã quen với nếp sống một mình vì vợ ông thường xuyên đi làm ca khuya hoặc về muộn. Phía nhà hàng xóm, tình cảnh cũng chẳng khá khẩm hơn khi bà Trần, thư ký của một công ty hàng hải có chồng là một người chuyên đi công tác xa.

Có lần chồng bà Trần mua về một cái nồi cơm điện, ông Chu nghe thấy liền ngỏ ý nhờ chồng bà Trần mua giúp mình một cái. Ít lâu sau, ông Chu sang tìm ông Trần để cảm ơn và trả tiền cái nồi nhưng ông Trần nói bà Chu đã trả rồi. Vợ mình trả tiền lúc nào, ông Chu chẳng hề hay biết.

Bà Trần được chồng tặng một cái túi xách, tình cờ bà Chu cũng có một cái dù rằng nó là hàng ngoại, không thể mua được ở Hồng Kông. Ông Chu xài cà vạt do vợ tặng, chồng bà Trần cũng có một cái y hệt. Vợ ông Chu thường xuyên vắng nhà, chồng bà Trần cũng không mấy khi thấy mặt.

Tâm Trạng Khi Yêu đặt hai con người cô đơn ấy vào hai tình huống tương tự với thật nhiều những sự việc tưởng như tình cờ nhưng lại trùng khớp cho một câu chuyện hoàn chỉnh phía sau.

Hai tâm hồn đồng điệu tìm thấy nhau nhưng chưa bao giờ đi quá giới hạn

Vì phát hiện chuyện ngoại tình của người bạn đời mà ông Chu và bà Trần lại dần trở nên thân thiết hơn. Ban đầu là những câu chào hỏi xã giao rồi đến những bữa ăn, những lần dạo phố hay những khi cả hai trải lòng tâm sự về câu chuyện đang gặp phải.

Tâm Trạng Khi Yêu kết nối hai nhân vật chính bằng mạch phim chậm rãi, những khung hình lồng ghép vào nhau tạo ra góc nhìn đa chiều hơn về diễn biến nội tâm nhân vật. Từng cảnh quay đều rất đẹp, tạo hình của các diễn viên gợi lên sự trang nhã, mang đậm phong cách Á Đông.

Tuy nhiên, ông Chu lẫn bà Trần đều chưa từng làm điều gì có lỗi với người bạn đời của mình, không có chuyện “mèo mả gà đồng” như chính người vợ, người chồng của họ đang tiếp diễn.

Chu Mộ Văn ở cạnh Tô Lệ Trân tựa như người tìm được tri kỷ, san sẻ giúp đỡ nhau qua giai đoạn khó khăn và rối ren trước mắt.

Dù rằng đôi lúc, họ đã “rung rinh” vì sự quan tâm, ân cần mà người kia dành cho họ, tình cảm ấy dần trở thành tình yêu nam nữ bình dị. Chu Mộ Văn và Tô Lệ Trân phải lòng nhau nhưng luôn biết giữ cho nhau một khoảng cách.

Tâm Trạng Khi Yêu của Vương Gia Vệ không lấy cốt truyện làm cái chính yếu. Ông chỉ mượn cốt truyện để đưa người xem đi từ khoảnh khắc này sang khoảnh khắc khác, ngắm nhìn nhân vật của ông thay đổi theo từng thước phim, từng khung hình.

Nét đẹp văn hóa mà Tâm Trạng Khi Yêu mang lại

Hồng Kông của những năm 60, khi một người đàn ông phải lòng một người phụ nữ mà người ấy không phải vợ mình, cả hai sẽ không để câu chuyện đi xa hơn nữa. Chu Mộ Văn và Tô Lệ Trân yêu nhau tha thiết, nhưng chẳng có điều gì xảy ra giữa bọn họ.

Bằng một câu chuyện rất đời thường, Vương Gia Vệ khắc họa đậm nét tinh hoa văn hóa của người Á Đông, bảo vệ một cách hoàn hảo chuẩn mực đạo đức xã hội từ ngàn đời nay.

Những cảnh phim hư hư thực thực, mỗi câu thoại đều mang hàm ý sâu xa, diễn biến nội tâm nhân vật càng làm Tâm Trạng Khi Yêu trở nên đẹp đẽ, man mác buồn.

Chu Mộ Văn và Tô Lệ Trân tìm thấy nhau nhưng họ không ở vào thời gian và không gian thích hợp để đến được với nhau. Mỗi lần gặp gỡ, tình cảm trong họ lại dâng trào, với những khát khao được yêu thương và thấu hiểu.

Thế nhưng, đến cuối cùng cả hai đều không để cho nhau có cơ hội tiến xa hơn, ông Chu và bà Trần lại trở về với căn phòng đầy nỗi quạnh hiu, một mình.

Quá nhiều những rào cản, định kiến xã hội hay những khuôn phép trói buộc họ không được đến với nhau. Họ chỉ dám đi bên đời nhau, ở lại trong một vài khoảnh khắc, có thể là nơi cầu thang chật hẹp, trong một quán ăn thưa người, giữa những lối đi đã vắng lặng khi đêm xuống.

Tâm Trạng Khi Yêu đã hoàn thành trọn vẹn sứ mệnh mà Vương Gia Vệ muốn nó phải thực hiện, ghi dấu ấn thật sâu trong lòng khán giả cũng như truyền tải thông điệp về một phương Đông duy mỹ, đậm những giá trị văn hóa từ ngàn xưa.

Chính vì vậy, Tâm Trạng Khi Yêu sẽ mãi và luôn là tác phẩm chiếm một vị trí đặc biệt trong trái tim người hâm mộ, tuyệt tác của nền điện ảnh Hồng Kông lẫn thế giới.

Phạm Hân