Nông dân kêu trời vì rau má nhật bản

Những năm trước, vào thời điểm này, khu vườn rộng 1,5 sào của gia đình anh Phan Xuân Long ở thôn Bắc Thành, xã Cẩm Dương, huyện Cẩm Xuyên -Hà Tĩnh đã phủ một màu xanh của cây lạc. Nhưng năm nay, cũng một màu xanh nhưng là màu xanh của loại rau má mà anh đã dùng đủ loại thuốc cỏ vẫn không thể diệt được.

Tháng 1-2010, anh Phan Xuân Long vào một gia đình người dì ở TPHCM chơi thì thấy tại đây trồng và ăn loại rau má nhật Bản vốn rất dễ trồng. Vì vậy, tháng 3-2010, khi rời miền Nam, anh Long đã đưa về ít cọng để trồng. Vườn rộng nhưng anh Long chỉ trồng một đám gần 1m2 cùng với các loại giống rau sống khác.

Hết cuốc, lại nhổ nhưng nhiều hộ dân ở Cẩm Xuyên vẫn không diệt trừ được loại rau má Nhật Bản này

Điều đáng nói là không cần chăm sóc, rau má vẫn phát triển rất nhanh. Trong vụ trồng lạc xuân năm nay, gia đình anh Long cũng đã dùng 15kg lạc trỉa hết diện tích đất vườn và đầu tư hơn 1 tạ lân. Nhưng khi những mầm xanh của lạc bắt đầu ló dạng thì cũng là lúc những cây rau má anh đưa từ miền Nam về trồng lú nhú màu xanh.

Khi lạc được 3 lá thì rau má càng lan nhanh. Gia đình anh Long đã tập trung nhổ bỏ nhưng làm không kịp trước tốc độ phát triển của rau má. Anh Long mua thuốc trừ cỏ về phun trừ nhưng rau không chết mà vẫn cứ phát triển, lấn chiếm toàn bộ diện tích lạc trong vườn của gia đình.

Anh Long ngán ngẩm: “Tôi thấy hay hay đưa về trồng làm rau sống nhưng không ngờ loài rau này lại phát triển, lây lan quá nhanh. Tôi đã dùng đủ loại thuốc, phun cũng nhiều lần lắm rồi. Các loại cây, cỏ khác đều chết nhưng loại rau má này thì không diệt trừ nổi. Bây giờ, chúng tôi không biết làm thế nào nên đành để vậy và phải chịu mất hai sào lạc thôi. Vấn đề nan giải bây giờ là không biết làm thế nào để trừ được, đảm bảo cho việc trồng lại loại rau khác vì cứ để thế này rau má càng phát triển rộng ra”.

Loại rau má này có lá và cọng rất mềm nhưng cuống rau cắm sâu xuống đất rất cứng, rễ nhiều và mọc sâu

Không riêng anh Long mà một số hộ dân ở các xã: Cẩm Dương, Cẩm Quan và thị trấn Cẩm Xuyên cũng đang khốn khổ vì loại rau má này. Bước đầu chỉ là nhen một đám làm rau sống để ăn nhưng liền đó, rau má lây lan, phát triển rất nhanh.

So với rau má thông dụng vẫn thường dùng thì loại rau má gây hại này có lá mỏng hơn, bản to hơn, ăn có vị đắng. Loại rau má này có lá và cọng rất mềm nhưng cuống rau cắm sâu xuống đất rất cứng, rễ nhiều và mọc sâu. Vì vậy, khi nhổ bỏ phải dùng cuốc và rất khó khăn bởi rau có nhiều mắt. Chỉ cần vương một mắt nhỏ là mọc lên rất nhanh và cứ thế lây lan. Người dân đã dùng các loại thuốc cỏ như: Bravo, Glyphosan, Glyphosats, Glyphosate (đều là những hoạt chất mạnh), diệt trừ cỏ cú, cả tranh nhưng phun trừ loại rau má thì cây không những không chết mà vẫn xanh tốt, phát triển rất nhanh.

Ông Bùi Quang Dung – Trưởng trạm Bảo vệ Thực vật huyện Cẩm Xuyên – cho biết: “Nông dân lâu nay cứ có thói quen đi đâu đó thấy có loại cây gì hay hay thường đưa về trồng ở vườn. Thời gian gần đây nhiều hộ dân đến trạm bảo vệ thực vật để hỏi về thuốc diệt trừ rau má mà mọi người thường gọi lá rau má Nhật Bản nhưng khi phun thì không hề chết mà vẫn cứ phát triển bình thường. Thực chất đó là một loại sinh vật ngoại lai có hại.

Với loại rau má đang gây hại hiện nay, khi đã không thể dùng thuốc thì người dân phải tập trung nhân lực nhổ bỏ từng cụm, từng cọng rau, nhặt từng mắt xích, sau đó chôn vùi sâu xuống đất ở một vị trí cố định mới mong diệt trừ được và tuyệt đối không được nhen bất cứ diện tích nào dù là rất nhỏ”.

Việc du nhập những loại cây trồng có phẩm chất, giá trị nhằm đa dạng hóa cơ cấu cây trồng là điều cần thiết nhưng phải qua sự kiểm định và thử nghiệm của cơ quan chuyên môn. Sự việc về cây rau má Nhật Bản để lại bài học đắt giá cho người nông dân trong việc du nhập những loại cây trồng lạ vào địa bàn mà không có hướng dẫn của ngành chức năng.