Tổng Hợp

Phân tích bài thơ “Lửa đèn” của Phạm Tiến Duật

Ngày đăng: 29/04/2021, 21:26

Phạm Tiến Duật xuất hiện trên thi đàn Việt Nam thời chống Mỹ, được bạn đọc đón chào hết sức nồng nhiệt. Những bài thơ của anh như: Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Lửa đèn, Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây, Gửi em cô thanh niên xung phong… in đậm chất văn xuôi, rất hào hùng, trẻ trung, đáng yêu và đáng nhớ. “Lửa đèn” được anh viết vào năm 1967, in trong tập thơ “Vầng trăng quầng lửa” (1970). “Lửa đèn” là ẩn dụ, biểu tượng nói lên sức sống mãnh liệt, tinh thần chiến đấu dũng cảm, kiên cường của quân và dân ta trong bom đạn dữ dội, ác liệt của giặc Mỹ xâm lược. Đề bài: Phân tích thơ “Lửa đèn” Phạm Tiến Duật Bài làm Phạm Tiến Duật xuất thi đàn Việt Nam thời chống Mỹ, bạn đọc đón chào nồng nhiệt Những thơ anh như: Bài thơ tiểu đội xe khơng kính, Lửa đèn, Trường Sơn Đông Trường Sơn Tây, Gửi em cô niên xung phong in đậm chất văn xuôi, hào hùng, trẻ trung, đáng yêu đáng nhớ “Lửa đèn” anh viết vào năm 1967, in tập thơ “Vầng trăng quầng lửa” (1970) “Lửa đèn” ẩn dụ, biểu tượng nói lên sức sống mãnh liệt, tinh thần chiến đấu dũng cảm, kiên cường quân dân ta bom đạn dội, ác liệt giặc Mỹ xâm lược Bài thơ có ba phần, phần ẩn dụ, mang nhiều ý nghĩa ca sống, ca chiến đấu ca hy vọng: Đèn – Tắt lửa – Thắp lên Mở đầu ca điệp khúc cất lên ngào tiếng hát giao duyên lứa đôi mùa lễ hội: “Anh em sang bên cầu Nơi có miền quê yên ả” “Những miền quê yên ả” quê hương đất nước ta, nơi có vườn sum sê hoa trái Nơi có nhiều chín “đỏ hoe” “những đèn thắp kẽ lá” Là trái nhót, cà chua, ớt Nhà thơ vận dụng lối ví von so sánh dân gian để viết nên vần thơ “ngon lành” hoa trái vườn q: “Trái nhót đèn tín hiệu Trỏ lối sang mùa hè, Quả cà chua đèn lồng nhỏ xíu Thắp mùa đơng ấm đêm thâu, Quả ớt lửa đèn dầu Chạm đầu lưỡi chạm vào sức nóng…” Chỉ có bờ xơi ruộng mật cho ta hoa trái – đèn, lửa – Những “ngọn đèn, lửa” hoa trái cho thấy sức sống dồi dào, mãnh liệt quê hương đất nước ta: “Mảnh đất ta dồi sức sống Nên nhành thắp sáng quê hương” Một ý tưởng đẹp biểu hình ảnh đẹp Chữ “thắp sáng” dùng sáng tạo thể sâu sắc lòng yêu nước tự hào Lũ xâm lược tràn tới đất nước ta Chúng “lũ ma trơi” bay trời cao, gieo chết chóc: “Gió thổi tắt đèn, bom rơi máu ứa” Phạm Tiến Duật gợi lại tháng ngày dội khốc liệt giặc Mỹ đưa hàng trăm hàng ngàn Thần Sấm, B52, Con Ma đánh phá điên cuồng, dội hàng vạn bom lên miền Bắc nước ta Cầu cống, đường sá bị tàn phá nặng nề Nhiều nhà máy, xóm làng, thành phố ngập máu lửa Nhưng“Khơng có q độc lập tự do”, dân tộc ta tề đứng dậy Hàng triệu trai tráng lên đường trận Hậu phương lớn sức chi viện cho tiền tuyến lớn, tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược với sức mạnh truyền thống yêu nước bốn nghìn năm: “Trên đất nước Sáng đèn Mang lửa tự nghìn năm trước” Giặc ác độc tham tàn, muốn đưa đất nước ta, dân tộc ta trở lại thời kì đồ đá, phải quỳ gối sống nhục nhã đêm trường nô lệ Nhưng nước ta “sáng đèn” – đèn với ánh lửa bất diệt tinh thần bất khuất, truyền thống yêu nước chống xâm lăng Ánh lửa đèn soi sáng dáng đứng Việt Nam: “Chúng muốn đốt ta thành tro bụi Ta hóa vàng nhân phẩm, lương tâm Chúng muốn ta bán nhục Ta làm sen thơm ngát đầm” “Việt Nam máu hoa”- Tố Hữu Phạm Tiến Duật xúc động nói “ngọn lửa ” quê hương đất nước ta Hình ảnh ẩn dụ – hốn dụ “lửa tim” thể thật sâu sắc sức mạnh nhân nghĩa Việt Nam, hun đúc lửa máu bốn nghìn lớp người: “Ơi lửa đèn Có nửa đời ta ấy! Giặc muốn cướp Giặc muốn cướp lửa tim ta đấy“ Có thể nói, hình tượng “những đèn thắp kẽ “, đèn “mang lửa tự nghìn năm trước “, “lửa tim” sáng tạo nghệ thuật đặc sắc nhà thơ chiến sĩ Phạm Tiến Duật “Anh em sang bên cầu – Nơi có miền quê yên ả” để đến “nơi tắt lửa ” Không phải “lũ ma trơi” bom từ trường, bom tọa độ giặc Mỹ gây cảnh tắt lửa, tối đèn Ta phải lấy đêm làm ngày, ta chủ động tắt lửa để đánh địch, để “Bóng tối phủ dày – Che mắt địch” Chàng lính trẻ hào hoa phong tình nói chuyện “làm duyên ” trúc, cô gái, hoa bóng tối đêm Tác giả vận dụng nghệ thuật dân gian biện pháp nhân hóa điệp ngữ hay hóm hỉnh: “Khơng nhìn thấy đâu Bóng tối che Cây trúc làm dun phải nhờ gió thổi Cơ gái làm dun phải dùng giọng nói Bơng hoa dun phải lụy hương bay…” Thời chống Mỹ, quân dân ta chủ động “tắt lửa” để đánh giặc, để “che mắt địch”, để kéo pháo lên trận địa dội bão lửa xuống đầu quân xâm lược: “Nơi tắt lửa nơi vang rền xe xích Kéo pháo lên trận địa đồng cao ” “Tắt lửa” để hành quân tiền tuyến: “Nơi tắt lửa nơi in vết bánh tơ Những đồn xe xích khơng hết Chiếc sau nối trước ì ầm” “Tắt lửa” để đồn niên xung phong ngân dài “tiếng hát” để “phá đá sửa đường”, để “những đồn qn xung kích qua”, ào trận Theo ý chúng tơi, hình ảnh hốn dụ “bào thai” câu thơ “Bóng tối dâng đầy tỏa ngợp bao la – Thành đen che bào thai chiến dịch” chưa hợp lí Những so sánh: “Chiếc sau nối trước ì ầm – Như đàn trẻ chơi u chơi âm”, “Nơi tắt lửa nơi dài tiếng hát ”, đặc biệt hốn dụ “Tóc sả bay hương” bên hố bom đầy mùi khét hình ảnh, câu thơ tuyệt đẹp thể tâm hồn cốt cách Việt Nam: lạc quan yêu đời Trong chiến đấu, có lúc có nơi, ta “tắt lửa” có ta “thắp đèn” Dù “giặc điên cuồng bắn phá” suốt đêm ngày, trẻ em thắp đèn học, để “xưởng máy thay cao vời vợi”, để trai làng “đọc thư thăm” Điệp ngữ “chui vào” thật hóm hỉnh nhân hóa đèn: -Chiếc đèn chui vào ống nước – Chiếc đèn chui vào lòng trái núi – Chiếc đèn chui vào chiếu vào chăn Có lúc, ta mưu trí “thắp đèn” để đánh lừa giặc: “Ta thắp đèn lên đỉnh núi Gọi quân thù đem bom đến dội Cho đá lở đá lăn Lấy đá kê cầu, lấy đá sửa đường tàu” Có lúc, ta mưu trí “bật đèn”rồi “tắt đèn” quay xe để “đánh lạc hướng giặc!” Đúng kỳ mưu, thiên biến vạn hóa Là người lính chiến đấu đường chiến lược Trường Sơn thời đánh Mỹ, nên Phạm Tiến Duật nói thật hay, thật sâu sắc chuyện “tắt đèn ”và “thắp đèn” thời máu lửa quân dân ta Mười câu đoạn cuối thơ, tác giả nói “ngày mai”, tương lai “hồn tồn chiến thắng” Cả đất nước dân tộc sống n vui hịa bình, ta xây dựng lại đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp Ta sống niềm vui hạnh phúc: “Anh dắt tay em, trời chi chít giăng Thắp đèn ta chơi trăng thềm Ta thắp đèn lồng, thắp đèn năm cánh Ta dẫn đến nhà đèn hoa lấp lánh Nơi phòng cưới Ta làm đèn kéo quân thật đẹp”… Các điệp ngữ: “ngày mai ”, “ta thắp đèn lồng”, “ta dẫn ” rộn ràng vang lên, nhịp thơ, giọng thơ trở nên ấm áp, vui tươi, ngào “Thắp đèn” khúc tráng ca lạc quan, yêu đời “Lửa đèn” thơ hay Cảm hứng anh hùng cảm hứng trữ tình lãng mạn kết hợp cách hài hòa, đầy chất thơ Tác giả vận dụng nghệ thuật dân gian sáng tạo thể bút pháp tài hoa “Lửa đèn” thơ sáng ngời trí tuệ, nhân nghĩa Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh … nhịp thơ, giọng thơ trở nên ấm áp, vui tươi, ngào “Thắp đèn” khúc tráng ca lạc quan, yêu đời “Lửa đèn” thơ hay Cảm hứng anh hùng cảm hứng trữ tình lãng mạn kết hợp cách hài hòa, đầy chất thơ Tác… chiến lược Trường Sơn thời đánh Mỹ, nên Phạm Tiến Duật nói thật hay, thật sâu sắc chuyện “tắt đèn ”và “thắp đèn” thời máu lửa quân dân ta Mười câu đoạn cuối thơ, tác giả nói “ngày mai”, tương lai… bụi Ta hóa vàng nhân phẩm, lương tâm Chúng muốn ta bán nhục Ta làm sen thơm ngát đầm” “Việt Nam máu hoa”- Tố Hữu Phạm Tiến Duật xúc động nói “ngọn lửa ” quê hương đất nước ta Hình ảnh ẩn dụ – hốn

Xem Thêm:  Mua máy tăm nước loại nào tốt? Top 10 máy tăm nước cầm tay tốt nhất

Xem thêm :  Chính sách bảo hành

– Xem thêm –

Xem thêm: Phân tích bài thơ “Lửa đèn” của Phạm Tiến Duật, Phân tích bài thơ “Lửa đèn” của Phạm Tiến Duật

Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: Đánh Giá Sản Phẩm
Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: Tổng Hợp

Related Articles

Back to top button