QĐND – Làm chủ con tàu KN781-một trong những tàu hiện đại nhất của lực lượng Kiểm ngư Việt Nam, Thuyền trưởng Tạ Quang Hùng luôn chủ động nâng cao trình độ, nắm vững khoa học và công nghệ, bồi dưỡng cán bộ, nhân viên thuần thục kỹ thuật, chiến thuật theo chức trách, nhiệm vụ. 14 năm đảm nhiệm cương vị thuyền trưởng trên nhiều con tàu, anh không những tổ chức thực hiện hàng trăm hải trình an toàn mà còn tham gia cứu hộ, cứu nạn nhiều tàu, thuyền và 70 ngư dân bị nạn trên biển.
Làm chủ con tàu hiện đại
Trên bến cảng TP Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu), lần đầu tiếp xúc với anh Tạ Quang Hùng, Thuyền trưởng tàu KN781 thuộc Chi cục Kiểm ngư số 2 (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), tôi cảm nhận ngay đây là con người của biển cả. Quả thật, khi tàu rời bến, ngay đêm đầu tiên, giông lốc bất ngờ ập đến, con tàu chao đảo như cánh võng, tôi và một số vị khách mệt nhoài vì say sóng, thế mà Tạ Quang Hùng vẫn như không có chuyện gì xảy ra. Anh vẫn sâu sát kiểm tra, hướng dẫn cán bộ, nhân viên thực hiện nhiệm vụ. Tàu KN781 là tàu kiểm ngư hiện đại, do Công ty Đóng tàu Hạ Long phối hợp với Tập đoàn Đóng tàu Damen (Hà Lan) hợp tác chế tạo. Tàu sử dụng công nghệ hiện đại khép kín, tự động hóa. Ngay sau khi tiếp nhận tàu, đơn vị đã tổ chức tập huấn kỹ thuật, bảo đảm cho mọi cán bộ, nhân viên, thủy thủ có đủ khả năng khai thác, làm chủ phương tiện trên các cương vị được giao.
Thuyền trưởng Tạ Quang Hùng (bên trái) chỉ huy tàu KN781 thực hiện nhiệm vụ.
Trên cương vị thuyền trưởng, Tạ Quang Hùng đã chủ động tiếp cận đối tác, học tập nắm vững kiến thức công nghệ. Quá trình tiếp nhận, mỗi quy trình kỹ thuật, anh luôn chú ý nắm vững lý thuyết, vận hành thuần thục. Tài liệu có nhiều thông số kỹ thuật, nội dung thể hiện bằng tiếng Anh, Tạ Quang Hùng thức trắng nhiều đêm tự dịch sang tiếng Việt làm “cẩm nang” cho toàn tàu nghiên cứu, thực hiện. Một số nội dung khó, đòi hỏi kiến thức tổng hợp, anh chủ động tìm đến các chuyên gia, nhà khoa học tại các trường đại học để trao đổi, hiểu sâu, hiểu đúng bản chất kỹ thuật. Trên cơ sở nắm vững công nghệ, anh đã chủ động bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, nhân viên theo phương châm giỏi việc mình, biết việc người khác, có thể dự đoán, xử trí tốt những tình huống hỏng hóc thông thường. Anh Hùng tâm sự: “Mỗi cán bộ, nhân viên là một mắt xích bảo đảm sức sống của con tàu. Để hoàn thành nhiệm vụ, tôi luôn chú trọng phát huy tốt vị trí, vai trò, năng lực trách nhiệm của mỗi cán bộ, nhân viên, chủ động nâng cao kiến thức quản lý, khai thác hiệu quả tính năng kỹ thuật, chiến thuật của tàu. Muốn anh em đoàn kết, quyết tâm cao, mình cũng phải luôn hết lòng vì mọi người”.
Chúng tôi may mắn được có mặt trên tàu KN781 vươn khơi bám biển, làm nhiệm vụ vào trung tuần tháng 9-2014. Chuyến đi bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3. Biển nổi sóng cấp 7, cấp 8. Sóng biển tung trắng xóa trùm lên boong tàu. Hành trình đi biển trong hoàn cảnh khó khăn, gian khổ ấy, chúng tôi mới thấu hiểu được vai trò của người thuyền trưởng quan trọng nhường nào. Tạ Quang Hùng không chỉ là người chịu trách nhiệm cao nhất bảo đảm an toàn tuyệt đối cho con tàu, mà anh còn tỏ rõ là một trụ cột, chỗ dựa tinh thần vững chắc cho cả đoàn. Anh làm việc như con thoi, lúc thì cùng các nhân viên kiểm tra kỹ thuật tại buồng máy nóng hầm hập, lúc thì có mặt tại buồng lái kịp thời động viên và cùng cán bộ, nhân viên xử trí tốt các tình huống. Rồi anh lại đến từng phòng động viên, tiếp sức cho mọi người bằng thái độ vui vẻ, niềm nở, tận tình. Vì thế dù sóng lớn, gió giật, tàu vẫn vững vàng vượt qua mọi thử thách.
Để chống chọi với sóng gió, thuyền trưởng phải có kinh nghiệm chỉ huy điều khiển tàu “đè sóng, gối gió”. Đó là biện pháp dựa vào tính năng kỹ thuật, độ choán nước, tốc độ thiết kế của tàu để điều khiển tàu chạy lệch hướng sóng, hướng gió một góc từ 20 độ đến 35 độ. Nếu tàu chạy ngược, chính diện với sóng lớn, sóng sẽ đánh nâng tàu, lúc ấy chân vịt tiếp xúc với nước không đều. Đó là nguyên nhân chính có thể làm chân vịt bất ngờ bị hỏng, đe dọa đến sự an toàn. Anh Hùng tâm sự: “Tai nạn đường biển nếu xảy ra sẽ gây hậu quả khôn lường. An toàn trong mỗi chuyến hải trình là yêu cầu cao nhất, đặt lên vai thuyền trưởng. Chỉ huy tàu biển, đặc biệt tại khu vực có nhiều tàu hoạt động, phải luôn chú ý phán đoán, hiểu đúng ý định, hướng đi của tàu khác, nhất là những tàu chạy ngược chiều”. Từ kinh nghiệm 14 năm làm thuyền trưởng trên nhiều con tàu, chỉ huy hơn 100 chuyến hải hành từ đất liền ra các vùng biển của Tổ quốc, Tạ Quang Hùng luôn tỏ rõ bản lĩnh người đứng mũi chịu sào trở thành điểm tựa, niềm tin của các thủy thủ. Để mỗi chuyến tàu an toàn, Tạ Quang Hùng luôn xây dựng kế hoạch hải trình chi tiết, có phương án phòng, tránh khắc phục sự cố. Quá trình thực hiện, anh tổ chức cán bộ, nhân viên làm việc có kỷ cương, khoa học, chấp hành nghiêm quy định hàng hải.
Điểm tựa của ngư dân
Không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ, Tạ Quang Hùng còn kịp thời tổ chức tốt việc tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Tháng 9-2008, sau khi thực hiện nhiệm vụ tại khu vực Nhà giàn DK1, anh nhận được tín hiệu tàu cá Bv 96875-TS có 11 thuyền viên do ông Lê Văn Bình, ngụ ở TP Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu), làm thuyền trưởng đang đánh bắt cá ở vùng biển Lan Tây bị hỏng máy trôi dạt 3 ngày trên biển. Ngay lập tức, Tạ Quang Hùng tổ chức tàu cơ động vượt 50 hải lý trong điều kiện thời tiết rất xấu tìm kiếm suốt nhiều giờ mới phát hiện và tiếp cận được tàu bị nạn. Qua kiểm tra, anh phát hiện do sóng lớn, tàu bị hỏng máy điện, hệ thống điện cũng bị chập, trên tàu nhiều thuyền viên bị bệnh, tâm lý hoang mang. Bằng kinh nghiệm, kiến thức được học, sau gần một ngày vất vả, anh và đồng đội đã kịp thời sửa chữa khắc phục được sự cố, cấp thuốc điều trị bệnh, cấp nước ngọt, thực phẩm cho ngư dân, tổ chức cứu hộ, cứu nạn thành công.
Một kỷ niệm khó quên trong tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển mà anh Hùng nhớ mãi, đó là vào cuối tháng 11-2013. Lúc ấy, tàu của anh thực hiện nhiệm vụ tại vùng biển đảo Nam Yết (huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa). Theo kế hoạch chuyến hải trình xác định 18 ngày, nhưng do yêu cầu nhiệm vụ, chuyến hải trình phải kéo dài đến 60 ngày. Trước khó khăn thử thách, anh luôn gương mẫu, sâu sát, động viên cán bộ, nhân viên nêu cao tinh thần tự lực, tự cường đoàn kết, thực hành tiết kiệm lương thực, thực phẩm, xăng dầu. Ngoài thực hiện nhiệm vụ, anh và các nhân viên còn tranh thủ đánh bắt thêm hải sản bảo đảm đời sống. Thế nhưng đúng lúc khó khăn đó, nhận được tín hiệu cấp cứu của tàu QNg 98478-TS do ông Nguyễn Đức Cường làm thuyền trưởng gặp nạn tại vùng biển đảo Nam Yết, anh khẩn trương tổ chức tàu cơ động gần 100 hải lý tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Nhật ký hành trình đi biển của anh đã ghi lại 10 lần thực hiện cứu hộ, cứu nạn như vậy, ứng cứu kịp thời cho 10 tàu với 70 ngư dân bị nạn trên biển.
Tiếp nối truyền thống gia đình, quê hương cách mạng Hưng Lĩnh (huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An), Tạ Quang Hùng luôn nỗ lực vượt khó, chủ động học tập nâng cao trình độ, hoàn thành tốt nhiệm vụ, nhiều năm liền được khen thưởng, đặc biệt từ năm 2010 đến nay, anh đều đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua. Anh còn đoạt giải nhất, giải nhì trong hội thi “Cán bộ hàng hải giỏi”, “Thuyền trưởng giỏi” của đơn vị. Những ngày trải nghiệm cuộc sống, nhiệm vụ của cán bộ, nhân viên Tàu KN781 trong mùa biển động, chúng tôi có niềm tin vững chắc, với bản lĩnh, trình độ kinh nghiệm của Thuyền trưởng Tạ Quang Hùng, Tàu KN781 sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần xây dựng lực lượng Kiểm ngư Việt Nam ngày càng vững mạnh, là điểm tựa vững chắc của ngư dân, giữ vững chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Bài và ảnh: NGUYỄN DUY HIỂN
Tiếng Việt giàu đẹp: "Đứng mũi chịu sào"
Ta thường dùng thành ngữ “đứng mũi chịu sào” để chỉ việc đứng ra nhận trách nhiệm thực hiện một điều gì đó. Thế nhưng tại sao lại có thể “đứng trên mũi”? Và “chịu sào” có nghĩa là gì?
Nguồn: Tiếng Việt giàu đẹp https://www.facebook.com/tiengvietgiaudep
