Ngọt ngào, dịu êm, trong sáng và lãng mạn. Đó là những mỹ từ mà người ta đã trìu mến dành tặng cho dòng suối nhạc tuôn trào từ tâm hồn nhạc sĩ xứ Bretagne,Yann Tiersen. Mặc dù trong khoảng thời gian 1995 -1996, ông đã cho phát hành hai album nhạc không lời khá hay như «La Valse Des Monstres» và « Rue Des Cascades» nhưng tên tuổi Yann Tiersen thực sự được công chúng biết đến nhiều nhất khi đạo diễn Jean-Pierre Jeunet mời ông sáng tác âm nhạc cho bộ phim « Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain» ( tạm dịch là: Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain).
Quảng cáo
Album nhạc phim «Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain» đã thực sự khẳng định tên tuổi Yann Tiersen qua những giải thưởng danh giá như « Victoire de la musique» cho nhạc phim hay nhất, «Word Soudtrack Awards» cho nhạc phim hay nhất của năm và giải Cesar về âm nhạc hay nhất viết cho phim. Hơn 600.000 bản được bán sạch, album đã giữ vị trí quán quân trong nhiều tuần liên tiếp vào năm 2002, cũng như chiếm một lượng thính giả vô cùng đông đảo và rộng khắp.
«Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain » mà chúng ta nghe hôm nay, ra đời từ một cuộc gặp gỡ rất tình cờ. Vào một ngày, đạo diễn Jean-Pierre Jeunet nghe thấy giai điệu của Tiersen trên xe ô tô của người phụ tá, lúc ấy Yann Tiersen chưa thực sự có tên tuổi, bị cuốn hút chỉ sau một lần nghe, Jean-Pierre Jeunet đã mời nhạc sĩ hợp tác cho bộ phim cùng tên của mình.
Album bao gồm 20 bài trong đó có hai bản không do Yann Tiersen viết ( đó là « Si tu n’étais pas là» của Fréhel và «Guilty» của Al Bowlly»), số còn lại là những bản nhạc lấy từ những album trước đây của ông và những bản mà ông viết riêng cho bộ phim cùng tên «Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain».
Là người gốc Bretagne, Yann Tiersen được sinh ra ở Brest nhưng trải qua phần lớn tuổi thơ ở Rennes. Nơi đây, do niềm say mê âm nhạc của mình, cha ông đã cho cậu bé Yann theo học violon và piano ở nhạc viện. Yann Tiersen không phải là một học sinh giỏi ở trường phổ thông, nhưng đổi lại Yann rất xuất sắc trong những giờ học nhạc. Luôn đắm mình trong không gian tràn ngập âm nhạc chuyên nghiệp đó, Yann Tiersen không ngừng tự làm phong phú bản thân bằng cách học chơi thêm rất nhiều nhạc cụ khác như: accordéon, clavecin, xylophone…
Hơn nữa ông cũng bắt đầu sáng tác nhạc cho nhiều bộ phim ngắn và những tác phẩm sân khấu. Cuối những năm 1980, do không còn hứng thú với những khuôn mẫu, chuẩn mực hàn lâm, Yann Tiersen từ bỏ nhạc viện để tham gia vào các nhóm nhạc rock, và biểu diễn thường xuyên với tư cách là nghệ sĩ ghita.
Thực ra ngay từ album đầu tay «La Valse Des Monstres», phát hành năm 1995, màu sắc âm nhạc của Yann Tiersen đã có một gu rất riêng. Đó là những mảng âm thanh bay bổng chỉ dành riêng cho nhạc cụ, trong đó có sự ưu ái đặc biệt đối với đàn accordéon và piano. Một thứ âm nhạc tinh tế chắc hẳn là dư vị của những năm tháng theo học nhạc cổ điển tại nhạc viện. Một âm hưởng khác nữa, là những giai điệu dàn trải, đôi chút buồn mang mác, hay những điệu valse êm đềm, trong sáng. Tất cả đã tạo nên một phong cách rất Tiersen. Và album « Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain » không phải là trường hợp cá biệt.
Hẳn nhiên, chúng ta không thể bỏ qua «La Valse d’Amélie» trong album nhạc phim này, đó là bản nhạc được chính tác giả sáng tác và thể hiện. Giai điệu được chơi trên nền điệu valse, quay đều không dứt, đưa ta vào thế giới trẻ thơ với những vòng đu quay rất đỗi lung linh. Từng âm sắc nối tiếp xuất hiện : tiếng phong cầm vui tươi mở màn điệu nhảy, rồi tiếng chuông thánh thót ngân nga nhường đường cho tiếng kèn melodica, tất cả như chìm đắm vào đêm khiêu vũ thần tiên.
Bản valse trong sáng ấy gắn kết với hình ảnh người thiếu nữ Paris tên là Amelie (nhân vật trong phim). Giai điệu chủ đề được tác giả biến tấu bằng nhiều cách khác nhau. Đó là lý do tại sao có đến bốn bản mang tên «La valse d’Amélie» trong cùng một album. Tuy nhiên mỗi bản được chơi bởi những nhạc cụ không giống nhau, được phối khí khác đi, để phù hợp với từng diễn biến tâm lý của cô gái Amélie và từng bối cảnh trong bộ phim.
Đối với Yann Tiersen , « Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain » là đứa con tinh thần mang lại cho ông sự danh giá đáng kể nhưng cũng tạo ra không ít « hiểu lầm» trong con đường sáng tác của mình. Ở Pháp , Yanne Tiersen luôn chỉ được nhắc đến như tác giả của mỗi album nhạc phim « Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain». Ông nói « Điều này có thể là do sự không thấu hiểu từ công chúng. Jean-Pierre Jeunet đã chọn rất nhiều bản valse, những bản viết cho đàn accordéon, những thứ ấy đã được phát hành trong đĩa nhạc «Rue Des Cascade» trước đó của tôi».
Đúng là, Tiersen có nhiều tác phẩm khác đa màu sắc và âm hưởng phong phú như album «Le Phare» hay « Sky Line » mang phong cách rock, chứ không chỉ là valse, không chỉ là âm sắc phong cầm mà thôi. Điều đó vô tình làm thu nhỏ hình ảnh những đứa con mà ông đã sản sinh trên chặng đường sáng tác âm nhạc của đời mình. Tiersen nói tiếp « Về mặt tích cực, đó là cơ hội cho phép công chúng khám phá thế giới âm thanh của album “Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain”. Điểm không hay ở đây là nó đã đưa ra một cách nhìn sai lầm và coi tôi như một kẻ lười biếng. Đúng là hơi bực mình ».
Nhắc đến Yann Tiersen là nhắc đến những nét nhạc miên man tâm tình, mỗi giai điệu là mỗi cung bậc cảm xúc. Có khi thì âu yếm thủ thỉ, có khi đầy đam mê, dạt dào. Những bản nhạc không lời trong đĩa nhạc phim đó là dấu ấn một thời của cả thế hệ những năm đầu thập niên 2000. Hầu như tất cả các nghệ sỹ nghiệp dư, ai cũng muốn một lần chơi vài điệu nhạc từ bản balade, valse hay «khúc đồng dao» của khu vườn âm thanh « Cuộc đời tuyệt vời của Amélie Poulain ». Những tiêu đề quen thuộc như «Comptine d’Un Autre Eté», «Le Moulin», «La Dispute» và «La Redécouverte» là những minh chứng trường tồn trước thử thách thời gian, cảm xúc luôn hiện hữu dù cho hơn 15 năm đã đi qua.
Yann Tiersen là một người đàn ông điềm đạm nhưng lại là một nghệ sỹ sống rất «vội». Vốn không thích «chờ đợi» lâu, hầu như mỗi năm ông cho ra đời đều đặn một tới hai đĩa nhạc và có nhiều chuyến lưu diễn trong và ngoài nước Pháp. Khá trung thành với nhạc hòa tấu, nhạc không lời, cộng với bản sắc riêng của cá nhân, số lượng gần 17 album mang nhiều phong thái khác nhau trong đó có cả nhạc rock, đủ để có một chân dung sắc nét về Yanne Tiersen: Dịu dàng, trầm lắng nhưng không kém phần dữ dội và đầy phá cách.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Tải ứng dụng RFI để theo dõi toàn bộ thời sự quốc tế
Download_on_the_App_Store_Badge_VN_RGB_blk_100217
google-play-badge_vi
